Acaibü'l-Mahlukat.
Zekeriya bin Mahmud el-Kazvini tarafından yazılan klasik eser.
Bir alemler ve varlıklar şehrayini. Hatta başlı başına bir kainat tasavvuru. Tercüme yoluyla Türk diline kazandırılan eser İslamiyet'in bezediği bir kozmoloji içerisinde gözün, yukarıdan aşağıya -en geniş manasıyla gökyüzünden yeryüzüne veya görünmeyenden görülene- doğru bakışıyla örülü. "Kitap, en zayıf mahluklarla tamamlandı. Nitekim ilk önce en büyük mahluklar ile başlamıştı. Arş Allah'ındır." Cümleleriyle biterken varlıklara ve aleme bakışın hiyerarşisini de özetler. On farklı bölüm içine yayılmış kozmolojik unsurlar, canlılar alemi, hayali varlıklar ve tüm bunların başlıca nitelikleri, ibretamiz hikayeler eşliğinde okura sunulur. Kitabı değerli kılan, üzerine inşa edildiği dilin ve tercümenin kuvvetidir. Dil ile göz neredeyse bütün alemleri ve canlılar kadar hayal evrenini dolaşır. Eski dünyadan yeni zamanlara tam bir okuma dürbünü. İnsanın hikayesine Doğu'dan yönelmiş çok renkli ve çok açılı bir nazar.
