Çağatay kelimesi Çingiz Hanın ikinci oğlu Çağatayın adından alınmıştır. Çağatayca; İslami Orta-Asya Türkçesi edebiyat dilinin gelişiminin üçüncü evresi, Timurlular imparatorluğunda (1405-1502) Harezm Türkçesinin devamı olarak teşekkül etmiştir. Çeşitli yerli ağızları da içine alan bu dil Türkistanda ve Avrupa Rusyasında 19. asrın sonuna kadar, Oğuzların dışındaki İslam-Türklerin edebiyat dili olarak yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Önce Çağatay ulusunda yaşayan göçebe Türklerin, daha sonra da bütün ahalinin dilini ifade etmek için kullanıldığı düşünülen Çağatay dili Timurlular zamanında, Timurlular devletinde teşekkül eden Türk yazı dili manasını kazanmıştır.
