ÖNSÖZ
Gelişen Otomasyon sistemlerinde, PLC ve endüstriyel PC üreten firma sayısı çoğalmaktadır. CoDeSys 61131-3 uluslararası bir endüstri standardı IEC programlama denetleyici uygulamaları için bir geliştirme ortamıdır. Endüstriyel PC'Ierden PLC'Iere kadar bu standardı kullanan çok sayıda kontrol cihazlarında kullanılan bir yazılımdır. Codesys ile Fabrika Otomasyonu, Mobil Otomasyon, Enerji Otomasyonu, Gömülü Sistem Otomasyonu, proses Otomasyonu, bina Otomasyonu gibi endüstri alanlarında kullanılan kontrol sistemleri için yazılımlar yapılabilmektedir.
Codesys standardı PLC programlamada birçok güçlü firma tarafından artık kullanılmaktadır. ABB, Schneider, Wago, Eaton, Böseri, Mitsubishi, Festo, Beckhoff gibi firmalar bu yazılım standardı ile ürünlerini geliştirmektedir. Yazılımda ayrıca ücretsiz fonksiyon bloklar geliştirilmektedir. Dış kütüphaneler, library dosyaları hazırlanabilmektedir. Bu sayede ister üretici firmalar olsun, ister yazılımcılar yeni kütüphane dosyaları hazırlayabilmektedir. Bu dosyalar kolaylıkla Codesys programına eklenmektedir. Yeni sistemlere adaptasyon için ek kütüphane yazılımları ücretsiz olarak temin edilebilmektedir. Kendi sürücülerinizi oluşturabilir ve codesys içine gömebilirsiniz.
PLC programlamada çok seçenekli dil sunması ile rahat ve kolay yazılım yapılabilmektedir. Entegre derleyiciler, nesne yönelimli programlama, 3D CNC enterpolasyon, alarm yönetimi, entegrasyon gibi bilişim dünyasından eklentiler CoDeSys'i güçlü, çığır açan bir yazılım yapmıştır. Bu özellikler Codesys'in özelliklerinden sadece bir kaçıdır. Codesys ile bir marka PLC için yazdığınız programı çok küçük donanım değişiklikleri ile diğer marka PLC yada endüstriyel PC'ye uyarlamak mümkündür. Bu kitabın yazılma nedeni bu konuda Türkçe bir yayının olmamasıdır.
Kitabın ikinci baskısı örnekler ile geliştirilmiş ve Twincat uygulamaları da eklenmiştir.
Örnekler ve uygulamalar sevgili arkadaşım, İlker Arif ERÇEVİK hocamız tarafından test edilmiştir.
Kitabım sevgili eşim Ülkü ARSLAN ve dünyaya geldiği gün dünyamı değiştiren oğlum Oğuzalp ARSLAN’a hediyemdir. Kitabım ülkemdeki gençlerin üretmesine katkı sağlıyor ise bundan güzel mutluluk benim için olmayacaktır.
Fatih ARSLAN
Elektronik yüksek mühendisi
İÇİNDEKİLER
İSTİKLAL MARŞI...................................................................................................................................2
1.
A. B. C. D. E.
CODESYS VE PLC KAVRAMLARI ....................................................................................................9
CODESYS : .....................................................................................................................................9
PLC : ..............................................................................................................................................9
................................................................................................... 11
............................................................................................................................ 12
............................................................................................................................. 12
PLC’NİN ÇALIŞMASI VE FONKSİYONU:
GİRİŞ BİRİMLERİ :
ÇIKIŞ BİRİMLERİ:.
CODESYS KURULUMU VE ÖN BİLGİLER ................................................................................................13
2.
3
4 CODESYS EDİTÖR KULLANIMI .....................................................................................................39
BAŞLANGIÇ PENCERESİ:.....................................................................................................................39
OPTİONS :......................................................................................................................................41
PROJE YÖNETİMİ ............................................................................................................................. 47
5 CODESYS YAZILIM TÜRLERİ.........................................................................................................53
ST ( STRUCTURED TEXT ) KODLAMA İLE YAZILIM : ..............................................................................53
IL ( LİST EDİTÖR) :............................................................................................................................53
CFC ( GRAFİK EDİTÖR)......................................................................................................................54
FONKSİYON BLOK DİYAGRAM .............................................................................................................54
LADDER EDİTÖRÜ:............................................................................................................................54
SFC ( SEQUENTİAL FUNCTİON CHART) : ................................................................................................56
6 MANTIK FONKSİYONLARI KAPILAR .............................................................................................59
NORMALDE AÇIK KONTAĞIN ATANMASI : .............................................................................................59
NORMALDE KAPALI KONTAĞIN ATANMASI:...........................................................................................59
VE FONKSİYONU..........................................................................................................................62
VEYA FONKSİYONU .....................................................................................................................63
NOT FONKSİYONU ( DEĞİL)..........................................................................................................65
ÖZEL VEYA FONKSİYONU.............................................................................................................66
ST PROGRAMLAMA ....................................................................................................................72
DEĞİŞKENLER: .................................................................................................................................72
DİZİLER.......................................................................................................................................... 74
TİP TANIMLAMA STRUCTURE:.............................................................................................................75
OPERATÖRLER:................................................................................................................................ 75
IF ... THEN...ELSIF...END_IF DEYİMİ ...............................................................................................76
CASE ..OR...ELSE...END_CASE: ......................................................................................................81
FOR ... TO ... BY ...DO ... - END_FOR: ..............................................................................................82
WHILE ... DO...END_WHILE:..........................................................................................................82
Codesys ile PLC Programlama
CODESYS KURULUM VE ÖN BİLGİLER.........................................................................................14
CODESYS İLK PROJEM .................................................................................................................29
FESTO CPX-CEC PLC :....................................................................................................................29
A.
B : ABB ECO SERİSİ PM564T-ETH PLC ......................................................................................................34
13.
14.
ANALOG DEĞERLERİN İŞLENMESİ .............................................................................................134
SİNYAL ÇEŞİTLERİ.......................................................................................................................134
ANALOG GİRİŞ MODÜLLERİ VE ANALOG GİRİŞ OKUMA..............................................................134
ANALOG ÇIKIŞ MODÜLLERİ VE ANALOG ÇIKIŞ ...........................................................................142
THE RESOURCES .......................................................................................................................146
GLOBAL VARİABLES: ................................................................................................................................146
LİBRARY MANAGER .................................................................................................................................147
Codesys ile PLC Programlama
İ. MATEMATİKSEL HAZIR FONKSİYONLAR