Ali Kaya 1958 yılında Tuceli'nin Hozat (Dersim) İlçesinin Dalören (Pakıra) Köyünün Cıbıkan mezrasında doğdu. İlköğrenimini Elazığ ve Tunceli Öğretmen Okullarında tamamladı. (1976) Yüksek Öğrenimini İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü "Sosyal Bilgiler" bölümünde yaptıktan sonra (1979) Ankara Üniversitesi Eğitim Yönetim Teftişi"Bölümünü bitirdi. (1982) Ankara Üniversitesi "Sosyal Bilimler Enstitüsü"nde "Eğitim Yönetim Planlaması" üzerinde yükseklisansa devam etti. (1984) Daha sonra Eskişehir Anadolu Üniversitesi "Tarih" bölümünden mezun oldu. (1993) 26 yıl boyunca çeşitli öğretim kurumlarında tarih öğretmenliği yaptıktan sonra 16 Temmuz 2002'de emekli oldu. İstanbul Öğretmenler Derneği Cemal Süreya Derneği Eğitim-Sen Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ve Yazarlar Sendikası üyesidir. Tunceli Eğitim Sağlık Vakfı'nın kurucularından olup 8 yıl yönetim kurulu üyeliği yaptı. Tarihçi ve araştırmacıdır. İlk kitabı "Tunceli Kültürü" 1995'de "Başlangıcından Günümüze Dersim Tarihi adlı kitabı 1999'da yayınlandı. İran gözlemlerini kaleme aldığı "Deylem'den Dersim'e İran'a seyehat" kitabı 2001 yılında makaleleri derlediği "Dersim Yazıları-Dil, Kültür ve Eğitim üzerine Denemeler" 2002'de "Sevdan Yüreğimdir" adlı şiir kitabı 2003 yılında İlçemiz Hozat 2004 yılında yayınlandı. Yayın dünyasına ilişkin olarak Dersim Dergisi Demokrat Gazetesi Çağdaş Yaşam Gazetesi Radikal Gazetesi Barış Gazetesi Dersim'de İklim Gazetesi Işkın, Munzur, Ehl-i Beyt Berfin Bahar Dergisi Cem Dergisi Karacaahmet Sultan Dergisi ve Serçeşme Dergisi gibi çeşitli yayın organlarında makaleleri yayınlandı. Ayrıca yurtiçi ve yurtdışında tarihi dil, inanç, çevre doğa, enerji, insan hakları ve demokrasi gibi konularda çeşitli panellere katıldı. Kaya halen Tunceli Yöresi Tarihi, Aşiretleri Dili, Gilan Tarihi Gileki Dili ve Tsavvuf konularında araştırma çalışmalarını sürdürmektedir.
