ÖNSÖZ
Ülkemizdeki enerji iletim sistemleri; 154 kV-400 kV gerilimli enerji iletim hava hatları, enerji iletim yeraltı/denizaltı kabloları ve 154 kV-400 kV gerilimli şalt/transformatör merkezlerinden oluşmaktadır. 31.08.2021 tarihi itibariyle ülkemizin santral kurulu gücü 98,492.7 MW’dır.
Ülkemizde 154-400 kV gerilimli enerji iletim sistemleri ile ilgili kamu kuruluşu Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi’dir (TEİAŞ). TEİAŞ’ın en son (2019 yıl sonu) verilerine göre, ülkemizdeki 154 kV’luk ve 400 kV’luk enerji iletim hava hatlarının uzunlukları, sırasıyla 45,899.4 km ve 23,940.4 km’dir. 31.12.2020 tarihi itibariyle ülkemizdeki enerji iletim hatlarının uzunluğu 71,097 km ve transformatör merkezi sayısı 753’dür.
Daha önce yayımlanmış olan Enerji İletim Sistemleri (Cilt 1, Cilt 2/Kısım 1, Cilt 2/Kısım 2,
Cilt 3/Kısım 1, Cilt 3/Kısım 2, Cilt 4, Cilt 5 ve Cilt 6) kitap serisinde kitapların zaten fazla olan hacimlerini daha da artırmamak düşüncesiyle çözümlü problemlere/sayısal örneklere yer verilememişti.
Yeni hazırlanan Enerji İletim Sistemleri Problemleri kitap serisinde, Türkçe literatürümüzdeki çözümlü problemler içerikli kitap eksikliğinin giderilmesi hedeflenmiştir.
Bu kitap (Enerji İletim Sistemleri Problemleri Cilt 1) 345 çözümlü problemi içermektedir.
Günümüzde kitap basım maliyetlerinin artması kitap hacimlerinde sınırlamayı da beraberinde getirmektedir; bu nedenle diğer çözümlü problemlere (sürekli işletme ve geçici işletme problemlerine) gelecek ciltlerde yer verilebilecektir.
Kitapta; yoğun işlem yükü gerektirmeyen, oldukça kısa ve özellikle bilgiyi ölçmeyi hedefleyen, tasarım, işletme ve ekonomi içerikli orijinal problemlere yer verilmesine özen gösterilmiştir.
Okuyucuların problemi okuduktan sonra (çözüm kısmını kapatarak) öncelikle kendilerinin çözmeye çalışmaları önerilir. Mühendislik Matematiği, Lineer Cebir, Devre Teorisi, Devre Analizi, Elektrik Makineleri (transformatör, senkron generatör, asenkron motor), Güç Elektroniği (DC enerji iletimi için), Yüksek Gerilim Tekniği ve Enerji İletim Sistemleri derslerini almış olan okuyucuların bu kitaptaki problemleri kolaylıkla çözmeleri beklenir.
Kitabın; enerji iletim sistemleri içerikli ders(ler) alan Elektrik Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Lisans ve Lisansüstü öğrencileri ile TEİAŞ ve EDAŞ işletmelerinde çalışan mühendislere yararlı olmasını dilerim.
Okuyucuların kitap ile ilgili görüşlerini, eleştirilerini ve önerilerini E-posta adresime iletmelerini rica ederim.
Selim AY,
27 Eylül 2021
YTÜ, Davutpaşa
E-posta: [email protected]
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ................................................................................................................ vi
SEMBOL LİSTESİ ............................................................................................... vii
KISALTMALAR LİSTESİ ...................................................................................... x
ELEKTRİKSEL SEMBOLLER LİSTESİ ............................................................... xi
TANIMLAR LİSTESİ ............................................................................................. xii
TEMEL BİLGİLER ................................................................................................ xvii
ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER ................................................................................. 1
EK ENERJİ İLETİM SİSTEMLERİNE YÖNELİK KAYNAKÇA .............................. 204