Devlet veya kişiler girdikleri birtakım hukuki ilişkiler sonucunda alacaklı ve borçlu sıfatına sahip olabilir. Borçlu sıfatını kazanan tarafın, kural olarak borcunu rızası ile ifa etmesi beklenir. Aksi hâlde alacaklı hukuk düzeni çerçevesinde tayin edilen kurallar aracığıyla alacağını elde etmeye çalışır. Modern hukuk sistemlerinde borçlu borcundan yalnızca malvarlığı ile sorumludur. Dolayısıyla alacaklının haciz talebi üzerine borçlunun malvarlığına yönelinir. Ancak borçlunun malvarlığına dahil olan mal, hak ve alacaklarının tümüyle hacze konu olamaz. Haczedilmezlik kuralları çerçevesinde borçlunun birtakım mal, hak ve alacaklarının haczedilmesi mümkün değildir. Haczedilmezlik kuralları maddi hukuk, İcra ve İflâs Kanunu ve özel kanunlardan kaynaklanabilir. İcra ve İflâs Kanunu'nda, haczedilmezlik, kısmen ve tamamen olmak üzere iki ayrı şekilde düzenlenmiştir. Tamamen haczedilmezlik kurallarına, İcra ve İflâs Kanunu m. 82, I/1 ila 13'de yer verilmiştir. Bu çalışmanın konusunu da İcra ve İflâs Kanunu'nda on üç bent hâlinde yer verilen haczedilmezlik kuralları oluşturmaktadır.
Haczedilmezlik kuralları, 6352 Sayılı Kanun ve 7445 Sayılı Kanun çerçevesinde birtakım değişikliklere uğramıştır. Bu çalışmada haczedilmezlik kuralları, söz konusu değişiklikler, Yargıtay kararları ve doktrinde ileri sürülen görüşler çerçevesinde eleştirel bir bakış açısıyla bir bütün olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.
