19. yüzyılda Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın valiliği döneminde Mısır,Osmanlı Devleti idari sistemi içinde imtiyazlı bir statü elde etti. Mısır’ınimtiyazları zaman içinde fermanlarla daha da genişletildi. Özellikle Hidivİsmail Paşa döneminde bu imtiyazlar Mısır’ın geleceğinde önemli roloynayacak gelişmeleri de beraberinde getirdi. Sömürgecilik yarışınınhızlanmaya başladığı dönemde Mısır, doğu-batı ticaret rotası üzerindekikonumu, Doğu Akdeniz’de üs olabilecek limanları, pamuk mahsulü vekazançlı imtiyazları ile özellikle İngiltere ve Fransa için dikkat çekici birbölge haline geldi. Mısır’a dair Avrupalı ilgisi Hidiv İsmail Paşa’nın 16 yıllıkidaresi döneminde alınan dış borçlar ve modernleşme uğruna yapılan aşırıharcamalar ile daha da derinleşti.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı ve 1878 Berlin Konferansı, Osmanlıidarecilerinin dikkatini imparatorluğun muhafazasına yoğunlaştırdığı bir andaAvrupalı güçleri de çıkarları yönünde hareket etmeye yönlendirdi. İngiltereözelinde Süveyş Kanalı’nın açılmasından sonra Mısır, imparatorluk ticaretrotasında hayatî bir konuma yerleşmişti. Bu nedenle 1876’da malî olarak iflaseden Mısır’da yaşanan milliyetçi gelişmeler göz ardı edilemezdi.Bu çalışmada Mısır’ın Temmuz 1882’de İngiltere tarafından “geçici” işgalininzamanla kalıcılığa evrilmesi, Mısır’da İngiliz dolaylı yönetiminin tesisi, Şubat1922’de Mısır’ın tek taraflı bağımsızlığı ile Lozan Antlaşması’yla birlikteMısır’daki Türk hakimiyetinin sonlandırılması etraflıca ele alınmıştır. Başkabir ifade ile Osmanlı Devleti’nin son döneminde Afrika kıtasındaki varlığınınderin ve kapsamlı olduğu tek yer olan Mısır’da Osmanlı Devleti’nin yaklaşıkdört asırlık hâkimiyetinin 40 yılı aşkın devam eden “geçici” İngiliz işgaldönemiyle sona ermesi bu kitabın ana konusunu teşkil etmektedir.
Tanıtım Metni
