Türk tarihinde Batılılaşmanın “resmi makamlar” aracılığıyla gerçekleştirilen ilk somut adımı Tanzimat Fermanı’dır. Diğer adıyla, Gülhane Hatt-ı Hümayunu, 3 Kasım 1839’da Mustafa Reşid Paşa tarafından Gülhane Parkı’nda okunur. Sonrası “imparatorluğun en uzun yüzyılı”. Batılılaşma, dönem itibariyle birçok açıdan “modernleşme” olarak görülür ve tepeden tırnağa gerek resmi kurumlar gerek sosyal ve kültürel anlamda imparatorluk topraklarında alışılmışın dışında bir dönem yaşanmaya başlar.
Burak Dalgın İstanbulîn - Türk Modernleşmesinin Doğum Hikâyeleri adlı kitabında, fermanın okunduğu günden Âli Paşa’nın ölümüyle sürecin sona erdiği tarihe kadar bütün bir dönemi paralel hikâyeleriyle birlikte ele alıyor. Mustafa Reşid Paşa’dan Namık Kemal, Şinasi, Ali Suavi gibi dönemin aydınlarına, Napoleon’dan Kavalalı Mehmed Ali Paşa’ya, Florence Nightingale’den Kara Fatma’ya, Marx, Darwin ve
Tocqueville’e kadar dönemin bütün aktörlerini, Sultan’ın Avrupa seyahatinden Liszt’in İstanbul konserine, Robert Kolej ve Darüşşafaka’dan Osmanlı Bankası’nın açılmasına, süreç içerisinde gerçekleşen olayları bir araya getiriyor.
İstanbulîn, başından sonuna bir roman kıvraklığıyla kaleme alınmış eksiksiz ve keyifle okunacak bir tarih kitabı...
