MAKİNE BİLGİSİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ – Mustafa Akkurt
ÖNSÖZ
Tüm maddi ve manevi zorluklara karşın insanlığa bilim, kültür ve teknoloji alanında eser verenlere…
Makine Bilimi konu olarak geniş bir alanı içermekle beraber, esasen enerji, üretim, ulaştırma, cihaz tekniği gibi bir ülkenin ekonomik temelini oluşturan, ona uluslararası politik ve ekonomik alanda rekabet gücü sağlayan ve ülke bireylerinin yaşam seviyesini yükselten konuları inceleyen bir bilim dalıdır. Makine bilimi içerdiği tüm konularla ilgili bilimsel esaslarını açıklar, bilimsel araştırmaların sonuçlarını uygulamalarda kullanılmak üzere denklem, bağıntı, veri biçimde sunar ve bunlara dayanarak Tasarım ve Üretim yöntemlerini oluşturur.
Bu kitabın birinci amacı, Üniversite ve Yüksek Okul öğrencilerine, Makine Bilimi hakkında geniş bir bilgi vermektir. İkincisi makine mesleği ile az çok ilgisi olan Mühendis ve Teknisyenlere bilgilerini tazelemek ve yeni teknolojik gelişmeler hakkında bilgi vermektir. Üçüncüsü makine alanı hakkında bilgi edinmek isteyen herkesi bilgilendirmektir. Dördüncü nedeni ise daha geniş bir anlam taşımaktadır. Bazı kişiler Makine Bilimini yeniliğe yönelik olmayan eski ve klasik bir bilim dalı olarak saymaktadırlar. Bu kitapta gösterildiği gibi bunun hiç böyle olmadığı anlaşılmaktadır.
Makine Bilimi direkt enerji ve üretim teknolojileri ile ilgili bir bilim dalı olduğu için, bu alandaki sürekli ve gittikçe hızlanan gelişmeler ve yenilikler, Makine Bilimini sürekli gelişen ve yenilenen bir bilim haline getirmektedirler. Günümüzde enerji, üretim, ulaştırma vb. alanlarında kullanılan makine ve cihazlar gittikçe daha çok CNC (Bilgisayar Destekli Sistemler) biçimde elektronik sistemlerle bütünleşmekte ve bunların tasarımı ve üretimi CAD-CAM (Bilgisayar Destekli Tasarım ve İmalat) sistemlerine dayanarak yapılmaktadır. Bunun sonucu olarak çağımızın en büyük devrimlerinden biri, esnek otomasyon adını taşıyan bilgisayar destekli otomasyon olmuştur. Yeni ve geniş ufuklar açan otomasyon Makine Biliminin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.
Tüm bu teknolojik gelişmelerin etkisi altında, günümüzdeki makineler sırf makine olmaktan çıkmış, elektronik sistemlerle bütünleşmiş ve Makine Bilimi yeni gelişen Mekatronik Bilimine dahil edilmiştir,
Makine- Bilimine Giriş, Enerji Makine ve Tesisatları, Üretim Yöntemleri ve Makineleri, Malzeme, Mukavemet ve Toleranslar, Makine Elemanları ve Otomasyon gibi altı bölümden oluşan bu kitap Öğretim Üyesi, bilimsel' araştırmalar ve sanayide danışman olarak biriktirdiğim 45 yılı aşan deneylerin ürünüdür.
İlk baskısı 1997 yılında yapılan bu kitabın şimdiki sunumu, yeni teknolojik gelişmeleri ilave edilerek tamamen gözden geçirilmiş baskısıdır.
Kitabın basılmasını sağlayan Birsen Yayınevi'ne teşekkürü bir borç bilirim.
Eserin okuyuculara yararlı olmasını dilerim.
Koru Sitesi, 12 Ekim 2006
Prof. Dr. Mustafa AKKURT
İÇİNDEKİLER
MAKİME BİLİMİNE GİRİŞ
Hiakirse Tanımı ve Mekanik Enerji
Makine Tanımı
Mekanik Enerji
Makinelerin Sınıflandırılması
Makinelerinin Tarihçesi Bilim ve Teknoloji
Makinelerinin Tarihçesi
Bilim ve Teknoloji
Tasarım ve Üretim
Makine Mühendisliğin Rolü
ENERJİ MAKİNE VE TESİSATLARI
Enerji Dönüşümü
Yakıtlar
Doğa Enerji Kaynaklan
Özel Doğa Enerji Kaynakları
Termik Motorları
İçten Yanmalı Motorlar
Türbinler
Tepki Motorları
Buhar üreticileri ve isi Değiştiricileri
Buhar Kazanları
Isı Değiştiricileri
Santraller ve Elektrik Enerjisi
Elektrik Jeneratörleri Motorları ve Santralleri
Hidrolik Termik ve Nükleer Santraller
Hidro-Pnömaiik Makineler
Hidrolik Makineler
Pnömatik Makineleri
ÜRETİM YÖNTEMLERİ VE MAKİNELERİ
Esaslar
Talaşsın İmalat Yöntemleri
Döküm
Plastik Şekil Verme
Sac İşleme
Kaynak
Talaşlı İmalat Yöntemleri
Tanım Sınıflandırma ve Esaslar
Tornalama
Delik İşleme
Frezeleme
Planya-Vargelleme
Broşlama
Dişli Çarklarda Diş Açma
Taşlama
Çok İnce talaş Kaldırma İşlemleri
Fiziksel-Kimyasal İşleme Yöntemleri Plastik Malzemelerin İşleme Yöntemleri
MALZEME MUKAVEMET VE TOLERANSLAR
Malzeme Bilgisi
Esaslar
Malzemelerin Mekanik Özellikleri
Çelik ve Dökme Demir
Diğer Metalik Malzemeler
Plastik Malzemeler
Karma Malzemeler
Mukavemet Bilgisi
Gerilme ve Şekil-Değiştirme Kavramları
Basit Nominal Gerilmeler
Malzemelerinin Mukavemet Sınırları ve Emniyet Gerilmeleri
Tasarım Bağıntıları
Bileşik Gerilmeler
Şekil Değiştirmeler ve Rijitlikler
Toleranslar ve Yüzey Kalitesi
Boyut Toleransları
Şekil Toleransları
Yüzey Pürüzlüğü
MAKİNA ELEMANLARI
Makine Elemanlarının Sınıflandırılması
Bağlama Elemanları
Kaynak Bağlantıları
Lehim Bağlantıları
Yapıştırma
Perçin Bağlantıları
Cıvata Bağlantıları
Mil-Göbek Bağlantıları
Pim Perno ve Esnek Segman Bağlantıları
Yaylar
Esaslar
Yaprak Yaylar
Silindirik Helisel Yaylar
Diğer Yaylar
Miller ve Aksalar
Esaslar
Akslar
Miller
Triboiöji Yataklar ve Kızaklar
Esaslar
Sürtünme Aşınma Yağlama (Tribdloji)
Kaymalı Yataklar
Rulmanlar (Yuvarlanmalı Yataklar)
Kaplın ve Kavramalar
Esaslar
Kaplinler
Kavramalar
Güç ve Hareket İletim Elemanları
Genel Bilgiler
Dişli Çarklar
Sürtünmeli Çarklar
Kayış Kasnak Mekanizması
Zincir Mekanizması
Varvatörler
Cıvata Mekanizmaları
OTOMASYON
Kontrol ve Otomatik Kontrol
Genel Bilgiler
Kontrol ve Otomatik Kontrol Tekniği
Pnömatik Kontrol Sistemleri
Hidrolik Kontrol Sistemleri
Bilgisayar Tekniği
Bilgisayar Donanımı
Bilgisayar Yazılımları
CMC Takım Tezgahlan ve Sistemleri
CNC Tezgah ve Sistemlerin Donanımı
Programlama İlkeleri
ISO Kod Sistemine Göre Programlama
Programlama Tekniği ve Örnekleri
CAD-CAM Sistemleri
Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD)
Bilgisayar Destekli İmalat (GAM)
LİTERATÜR
