Cumhuriyet Türkiyesi’nin siyasi fikirleri ve rejimin ideolojik/kurumsal kanavası, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde örülmüştür. “Yeni Türkiye”nin bütün akımlarının izleri, Osmanlı modernleşmesinin siyasal fikirlerinden, İslamda reform arayışından, Tanzimat ve 2. Meşrutiyet’in tartışmalarından başlayarak sürülebilir. Yeni/Batılı düşünsel paradigma etkisini güçlü biçimde hissettirmiş, şevkli bir düşünsel ithalat gerçekleşmiş; geleneksel, modern-öncesi fikriyatı ihya etmeye dönük çabalar da bu paradigma değişikliğinden etkilenmeden yapamamıştır. Ünlü Batıcılık-İslamcılık-Türkçülük ayrışması... “Devleti/dini kurtarma” motifi... Vatan, özgürlük, eşitlik, demokrasi, parlamento, yurttaşlık, meşruiyet, anayasa, devrim gibi modern politikanın temel kavramlarıyla hesaplaşmalar.... bu dönemin yüklü gündeminin başlıklarıdır.
