Geleneksel dini otoriteyi yıpratan ve törpüleyen süreçlerden biri de modernitenin beraberinde getirdiği “rasyonelleşme” olgusudur. Modernleşmeye gönüllü bir şekilde katılan Alevi topluluklar, onun bagajında taşıdığı rasyonellik gözlüğünü de sorgusuz sualsiz takıp kabullenmişler ve bu gözlükle, şehirlerde yeniden baktıkları Aleviliği geleneksel yapısından farklı olarak görmüşlerdir. Rasyonalite gözlüğünün gösterdiği Alevilikte dedenin yeri ancak din adamlığı ve cem yönetme fonksiyonudur. Rasyonalite gözlüğü dedenin kutsallığının büyük bir kısmını, ona üstünlük sağlayan “soy” avantajını yok etmiştir. Bu gözlüğü takan Aleviler için artık dünyanın “büyüsü bozulmuştur.” Modern bürokratik hayat ve rutin, Weber’in öne sürdüğü karizmayı da üretemeyince, Alevi dedeleri için önlerinde ancak devletin maaşlı “yasal otorite” olma seçeneği kalmıştır.
