Kız ve Erkek Çocuklarda Beyin Gelişimi
• Erkek çocuklarla kız çocuklar güçlü ve zayıf yanları açısından benzeşmiyorlar, büyürken de aynı zorluklarla karşılaşmıyorlar. Peki ama beyinleri temelde birbirinden farklı mı işliyor?
• Hem erkek hem de kız çocuklarımıza nasıl destek olabilir, onları nasıl koruyabilir ve ihtiyaçları bu denli değişikken onlara yine de nasıl adil davranabiliriz?
• Erkek ve kız çocukların benzer olmayan ilgilerini, duygusal tepkilerini, zihinsel yetilerini neler tetikliyor?
• Kız ve erkek çocuklar, doğuştan farklı donanımlara mı sahip?
Nörolog Dr. Lise Eliot, iki cinsiyet arasındaki farklılıkların biyolojik gerçekler olmadığını, bunların neden ve nasıl ortaya çıktığını açıklayan belki de ilk bilim insanıdır. Yazar bu kitapta bireyleri şekillendiren önemli verileri –genleri veya hormonları inceleyen, konuyla ilgili en iyi bilimsel çalışmaları– bir araya getiriyor.
Eliot, şunu savunuyor: Kız ve erkek çocukların beyin yapıları arasındaki küçük farklılıklar aile ve toplum tarafından dayatılan cinsiyet kalıpları nedeniyle zaman içinde büyüyor. Çocuklar da söz konusu kalıpları benimseyerek bu ayrımı keskinleştiriyor. Eliot’a göre “erkekler aslında matematikte daha iyi değil” ama mekânsal yetilerde daha becerikliler. Kızların empati yeteneği de doğuştan gelmiyor, duygularını rahatça ifade etmelerine izin verildiği için böyleler. Cinsiyetler arasındaki farklılıkları sabit biyolojik gerçekler olarak kabullenmektense bunların nasıl ortaya çıktığını anlarsak çocukların gerçek potansiyellerine ulaşmasını sağlayabiliriz. Böylece kız ve erkek çocuklar arasındaki ayrımları ortadan kaldırıp bizi bölen cinsiyet savaşlarına son verebiliriz.
“10 üzerinden 10: Pembe Beyin Mavi Beyin’in, cinsiyet farklılıkları üzerine en önemli kaynak olacağı kesin.”
The Times Higher Educational Supplement
“Pembe Beyin Mavi Beyin, keşke çocuklarım küçükken yayımlansaydı. Biyolojimiz ve kültürümüz hakkında akıllıca yazılmış, düşündürücü bir kitap. Çocuk yetiştirme konusunda bilgi edinmek isteyen bir ebeveyn, öğrencilerine yardımcı olmayı arzu eden bir öğretmen ya da yalnızca kendisini daha iyi tanımaya çalışan biriyseniz mutlaka okuyun.”
Pulitzer Ödülü sahibi gazeteci-yazar Deborah Blum
“Pembe Beyin Mavi Beyin’den söz etmeden duramıyorum. Ne zaman emekleyen bir bebek görsem ya da oyuncak dükkânına girsem Lise Eliot’tan öğrendiğim bilgileri hatırlıyorum. Bu kitap çocukluktan yetişkinliğe uzanan süreçte erkek ve kız çocuklara bakışınızı değiştirecek.”
Jonah Lehrer, yazar
“Lise Eliot, cinsiyet üzerine yapılmış en iyi çalışmaları akıcı ve anlaşılır bir dille bir araya getiriyor. Çocukları yetiştirmek ve eğitmek üzerine verdiği öneriler sağlam araştırmalara ve faydası kanıtlanmış çalışmalara dayanıyor. Pembe Beyin Mavi Beyin ebeveynler, eğitimciler ve erkek-kız çocuk gelişimiyle ilgilenen herkes için mükemmel bir kaynak.”
Ord. Prof. Dr. Lynn S. Liben, Pensilvanya Eyalet Üniversitesi Psikoloji Bölümü
“Lise Eliot, kadınlar ve erkekler arasında farklılıklar olsa da bunların popüler kültürün ‘Mars’tan ve Venüs’ten’ ayrımı yapmasına yetecek kadar fazla olmadığını gösteriyor. Kolayca okunan bu kitap, cinsiyet farklılıkları üzerine yapılan araştırmalardan yola çıkarak anne babalara çocuklarının gerçek potansiyelini nasıl ortaya çıkarabileceklerini anlatıyor.”
The New Yorker
“Cinsiyet ve beyin üzerine ufuk açıcı bir kitap. Eliot, Pembe Beyin Mavi Beyin’de beynin çalışma şekline dayalı cinsiyet farklılıkları üzerine yapılan çalışmaların sonuçlarını inceliyor ve çocuklarımız arasındaki farklılıkları artırmak yerine azaltmanın yollarını anlatıyor.”
The Washington Post
“Bu önemli çalışmayı ebeveynler, öğretmenler ve çocuklarla çalışan herkes okumalı.”
Library Journal
“Hepimizin çocukluğun pembe/mavi zulmünün sınırlarının ötesini görmesi için tutkulu bir itiraz.”
The Sunday Times
“Lise Eliot cinsiyetler arasındaki farklılıkların ardındaki gerçek bilimi hem anlaşılır hem de eğlenceli bir dille anlatıyor. Tümü bilimsel olarak kanıtlanmış, mantıklı tavsiyeler veriyor.”
Mark Liberman, Pensilvanya Üniversitesi
“Bu ustaca hazırlanmış kitabı okuduktan sonra cinsiyet farklılıklarına başka bir gözle bakacaksınız.”
Sharon Begley - Newsweek
“Yazar, kitabın yaş gruplarına göre düzenlenmiş bölümlerinde beynin gelişimi hakkındaki bilimsel kavramları herkesin anlayabileceği şekilde anlatmış. Çocuk gelişimi ve cinsiyet çalışmalarıyla ilgilenen herkesi aydınlatacak bir eser.”
Booklist
“Bize bilimsel gerçek diye sunulan, dayanaktan yoksun onca çalışmayı düşünecek olursak Pembe Beyin Mavi Beyin erkek ve kız çocukların beyinlerinin aslında çok da farklı çalışmadığı üzerine titizlikle hazırlanmış bir kitap.”
Science
“Yazar, çocukların davranış modellerini belirleyen cinsiyet farklılıkları hakkındaki araştırmalara makul ve güven verici bir açıdan yaklaşıyor.”
Publishers Weekly
“Eliot bu ilgi çekici kitabında cinsiyetin çevresel etkenlerden ve kalıplardan yoğun biçimde etkilendiğini anlatıyor.”
The Bookseller
“Titizlikle hazırlanmış olan bu çalışma, herkesin cinsiyetin rolü konusundaki varsayımına meydan okuyacak.”
Sue Blackmore - BBC Focus
“Yazar, kitabında yetkin ama alçakgönüllü bir dil kullanıyor. Bunu yaparken bir anne olarak kendi deneyimlerinden de söz ediyor ve bilime kolayca erişim sağlayan bu yolu aydınlatıyor.”
Marek Kohn - The Independent
“Net, bilgi dolu, okumaya değecek, harika bir kitap.”
Mother Jones
DR. LISE ELIOT: Harvard Üniversitesi’nden mezun olan Lise Eliot, doktorasını Columbia Üniversitesi’nde yaptı. Rosalind Franklin Tıp ve Bilim Üniversitesi bünyesindeki Şikago Tıp Okulu’nda nöroloji profesörü olarak çalışan Eliot’ın iki oğlu ve bir kızı bulunmaktadır.
