Sosyoloji tarihi, sosyolojinin temel konularından biridir. Bu nedenle sosyoloji eğitiminin de temel bir parçasıdır. Türkiye’de ve Batı-dışı ülkelerde sosyoloji tarihi, Batı içi yöntem tartışmaları biçiminde ve Batılı sosyologların yazdığı kitaplardan derslerde öğretilmektedir. Sezgin Kızılçelik Doğu’da veya Batı’da sosyoloji tarihi üzerine sistemli olarak yazan ender sosyologlardan biridir. Bu konunun “uzmanı” olarak dünyada öne çıkmamasının, tercümeleri yapılmamasının, dışlanmasının nedeni Batı dünya egemenliği ve üstünlüğüne karşı eleştirel tutumundan kaynaklanmaktadır. Sezgin Kızılçelik Batı sosyoloji teorilerini aktarmak, Batı üstünlüğünü tartışmadan kabul etmek yerine sorunları Doğu uygarlıkları ve Türkiye açısından ele almakta, bu eleştirel tutumu ısrarla ve bütünlüklü bir biçimde sürdürmektedir. Sezgin Kızılçelik’in sosyoloji tarihini ele alan, değerlendiren bir dizi kitabı şimdiye kadar Batı’da öne çıkan ve aynı konunun uzmanı olarak görülen bazı sosyologların çalışmaları ile karşılaştırıldığında önemi ve özgünlüğü, üstünlüğü çok daha iyi anlaşılacaktır.
Sezgin Kızılçelik’in ciltlerce Sosyoloji Tarihi’nin yazarı olduğu gibi Türkiye’de “Yerli Sosyoloji”nin yazarı ve temsilcisi de olması rastlantı değildir. Bizim toplum olarak farklılığımız, farklığının belirtilmesinin ötesinde, kendi çıkarlarımıza uygun kendi açıklamalarımızı geliştirmeyi gerektirmektedir. Dünyadan kopmadan kendi açıklamalarımızı geliştirmek, Batı’yı açıklamak ve onlar için de geçerli çözümü önermek artık sorumluluğumuzun bir parçası haline gelmiştir.
