6 Ağustos 1916 tarihli beş liralık banknot, meşrutiyet dönemini üç açıdan özetler. Bunlardan ilki üzerindeki Padişah V. Mehmet Reşat tuğrası ve Talat Paşa imzasının simgelediği, devletin meşruti monarşi niteliğidir. İkincisi bir merkez bankası olmayan devletin içinde bulunduğu mali egemenlik sorununu göstermesidir. I. Dünya Savaşının çıkması üzerine banknotlar, imtiyaz sahibi yabancı sermayeli Osmanlı Bankası yerine, Duyun-u Umumiye teminatı ile basılmaya başlanır. Üçüncü özelliği, bir rüşvet aracı olarak tedavül etmesi ve bu yönüyle dönemin yolsuzluklarla şekillenen sosyal yapısını simgelemesidir. Bu banknota, üzerinde imzası olduğu için sokak dilinde Talat Paşa vesikası adı verilir. Meşrutiyet döneminin bu banknotta buluştuğunu gördüğümüz sosyal ve siyasal koşullarıyla hukuksal olguları bir etkileşim ha...
Yazar | Barış Bahçeci |