1. Piyasa Kavramına ve Piyasa Türlerine Genel Bakış
1.1. Piyasa Çeşitleri
1.2. Spot ve Vadeli Piyasalar Arasındaki Farklar
1.3. Mali Piyasalar, Çeşitleri ve Unsurları
1.4. Vadeli İşlem Piyasaları
1.4.1. Vadeli İşlem Piyasalarının Tarihsel Gelişimi
1.4.1.1. İlk Emtia Pazarlarının Doğuşu
1.4.1.2. A.B.D.’de Emtia Pazarlarının Ortaya Çıkışı ve
Organize Borsaların Gelişimi
1.4.1.3. Finonsal Vadeli İşlem Piyasalarının Ortaya Çıkışı ve Gelişimi
1.4.2. Vadeli İşlem Piyasalarının Temel Fonksiyonları
2. Temel Terimler İşleyiş Süreci
2.1. Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve Türev Enstrümanlar
2.1.1. “Forward” Sözleşmeler
2.1.2. “Futures”Sözleşmeler
2.1.3. Futures ve Forward Sözleşmeler Arasındaki Farklar
2.1.4. Opsiyon Sözleşmeleri
2.1.5. Opsiyonlar ile Futures Sözleşmeleri Arasındaki Farklar
2.2. Dünyadaki Önemli Vadeli İşlem Borsalan
2.3. Vadeli İşlem Borsalarının Oluşması İçin Gereken Şartlar
2.4. Organize Borsaların Genel Yapısı ve Pratik İşleyişi
2.4.1. Standardizasyon
2.4.2. Takas Merkezi
2.4.3. Maıjin Sistemi ve Hesapların Güncelleştirilmesi
2.4.4. Kaldıraç Etkisi
2.4.5. Vadeli İşlem Borsalarında Organizasyon Yapısı ve Taraflar
2.4.6. Vadeli İşlem Borsalarının Pratikte İşleyişi
2.4.6.1. Açık Pozisyon
2.4.6.2. Uzlaşma Fiyatı
2.4.6.3. Piyasaya Göre Ayarlama (Mark to Market)
2.4.7. Bir Futures Pozisyonunun Sonuçlandırılması
2.4.7.1 Uzlaşma Yöntemleri
2.4.7.2. Sözleşme Vadesi ve Sözleşme Döngüleri
2.4.7.3. Emir Tipleri
2.4.7.4. Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Yayılma (Spread) Pozisyonu
2.5. Vadeli İşlem Piyasalarında İşlem Yapanlar
2.5.1. Hedgers
2.5.2. Spekülatörler
2.5.3. Arbitrajcılar
2.6. Vadeli İşlem Sözleşmesi Dayanak Varlıkları
2.6.1. Dayanak Varlığı Emtia Oian Vadeli İşlem Sözleşmeleri
2.6.2. Dayanak Varlığı Finansal Ürünler Olan Vadeli İşlem Sözleşmeleri
2.6.2.1. Döviz Vadeli İşlem Sözleşmeleri
2.6.2.2. Eurodolar Mevduat Sertifikası Özerine Vadeli İşlemler
2.6.2.3. Faiz Vadeli İşlem Sözleşmeleri
2.5.2.4. Endeks Vadeli İşlem Sözleşmeleri
2.6.2.5. Opsiyon Çeşitleri
3. Spot ve Vadeli Fiyatlar Arasındaki İlişki
3.1. Üzerine İşlem Yapılan Varlığın Vadeli Piyasa Fiyatı ile
Spot Piyasa Fiyatı Arasındaki İlişkiyi Açıklayan Yaklaşımlar
3.1.1. VİS’lerin Fiyatlanmasında Taşıma Maliyeti Modeli
3.1.2. Beklentiler Hipotezi Modeli
3.1.2.1. Normal Piyasa (Contango)
3.12.2. Normal Backwardation
3.1.3. Net Hedging Hipotezi
3.1.4. Taşıma Maliyeti ve Arbitraj İlişkisi
3.1.5. Arbitraj ve Fiyatlandırma İlişkisi
3.1.6. Finansal VİS’lerin Fiyatiamasında Teorik Yaklaşımlar
3.1.6.1. Belirsizlik Bulunmayan Ortamlarda Olması Gereken Vadeli Fiyat
3.1.6.2. Belirsizlik Halinde Olması Gereken Vadeli Fiyat
3.1.6.3. Fiyatlama’da Spot Piyasa ~ Vadeli Piyasa İleArbitraj Stratejileri
3.2. Mal Piyasalarında Fiyatlama Modelleri
3.3. Finansal Türev Araç Çeşitlerine Göre Fiyatlama Modelleri
3.3.1. Döviz Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Fiyatlaması
3.3.2. Faiz Oranına Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Fiyatlaması
3.3.3. Endeks Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Fiyatlaması
3.3.4. Forward Sözleşmelerin Fiyatlaması
3.3.5. Kısa ve Uzun Dönem Borçlanma Araçları Üzerine Vadeli İşlem
Sözleşmelerinin Fiyatlanması
3.3.6. İçsel Repo Oranı ve Arbitraj
4. Türev Ürünlerinin Fonksiyonları
4.1. Futures İşlemlerin Ekonomik Fonksiyonları
4.1.1. Piyasada Fiyat Oluşumunu Sağlama Fonksiyonu
4.1.2. Riskten Korunma ve Risk Transferi Sağlama Fonksiyonu
4.1.3. Piyasada Oluşabilecek Tekelci Yaklaşımları Kırma ve
Piyasa Etkinliği Sağlama Fonksiyonu
4.1.4. Yatırımcılara Bilgi Sunma Fonksiyonu
4.2. Futures İşlemlerin Siyasi Fonksiyonları
4.2.1. Kaynaklan Ülkeye Yönlendirme Fonksiyonu
4.2.2. Uluslararası Siyasi Alanda Prestij Sağlama Fonksiyonu
4.3. Vadeli İşlem Piyasalarında Mali Risk Yönetimi
4.3.1. Risk Algılaması ve Yönetimi
4.3.2. Risk Çeşitleri
Faiz Riski
Nakit Akışı Riski
Portföy Riski
Ekonomik Risk
Döviz Kuru Riski
İşlem Riski
Muhasebe Riski
Krediriski
Piyasa Riski
Likidite Riskleri
Hukuki Risk ve Operasyon Riskleri
4.4. İşletmelerin Risk Yönetiminde Vadeli Piyasalardan Yararlanması
4.5. Vadeli Piyasalarda Çeşitli Arbitraj Stratejileri
4.6. Vadeli İşlem Piyasalarında Mali Risk Yönetim Stratejileri
4.6.1. Vadeli İşlem Sözleşmeleriyle Korunma Amaçlı İşlemler
4.6.1.1. Uzun Pozisyon Alarak Riskten Korunma
4.6.1.2. Kısa Pozisyon Alarak Riskten Korunma
4.6.1.3. Çapraz Korunma Stratejisi
4.6.2. Mala Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmeleriyle Korunma
4.6.3. Mala Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmeleriyle Spekülasyon
4.6.4. Mala Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmeleriyle Arbitraj
4.6.5. Portföy Riskten Korunma Stratejileri
4.6.6. Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Spread İşlemleri
4.6.7. Firma İçi ve Firma Dışı Hedging Yöntemleri
4.6.8. Riskten Korunma Pozisyonunun İleriye Taşınması
4.7. Korunma Amaçlı Vadeli İşlemlerde Risk Yönetimini Etkileyen
Temel Faktörler
4.7.1. Baz Riski
4.7.2. Hedge Oranı Kavramı
4.7.3. Baz Riski’ne Göre Strateji Belirleme
4.7.4. Riske Maruz Değer (Value At Risk) Yaklaşımı
4.8. Vadeli İşlem Piyasalarında Spekülasyon ve Kâr Elde Etme
4.8.1. Düz Pozisyon Spekülasyonu
4.8.2. Takvim Yayılma Pozisyonu
4.8.3. Nakit Al-Vadeli Sat (Cash-and-Carry) Stratejisi
4.8.4. Nakit Sat-Vadeii Al (Reverse Cash-and-Carry) Stratejisi
Kaynakça
