20. asır Azerbaycan edebiyatının en mühim isimlerinden olan Abdullah Şaik, Azerbaycan’da çocuk edebiyatı ve millî çocuk tiyatrosunu başlatan, çocuklar ve gençler için yazdığı eserleri hâlâ ders kitaplarında yer alan şair ve yazardır. O, bunların yanında hürriyet mücadelesi vermis, Türk birliğine inanmış bir Turan sevdalısıdır. Bazı mısralarında, bütün Türk âlemini şanlı Turan bayrağı altında bir araya getirecek olan bir mücadeleden bahseder. Keza “Yeni Ay Doğarken” şiiri, Şaik’in Türk birliği idealinin satırlara yansımasıdır. Millî şuur konusundaki hassasiyetini mısralarına nakşetmiş, Türkçülüğün önemli sütunlarından birinin Türk dili ve edebiyatı olduğuna inanmıştır.
O, eserleriyle milletine rehberlik eden, her dönem ve şartta milletinin yanında duran bir şahsiyettir. “Baktıkça dokuz tuğlu bayrağa/ Gönlüm sevgi, teselli ile dolardı.” derken sadece Azerbaycan için değil, bütün Türk âlemi için ruhunda büyük bir hürriyet tutkusu barındırır. “Araz’dan Turan’a” şiirinde, birbirinden kopmuş Türk kavimlerinin acısını yüreğinde taşıdığı anlaşılır.A. Cevat, T. Nağızade, A. Kazımzade, V. Mikayılzade ve Azerbaycan’ın diğer millî aydınlarıyla birlikte Bakü’de, 1918 yılının eylül ayında Türk Ocağı’nı kurmuştur. Yine bu dönemde Türk Çelengi ve Edebiyat Dersleri adlı iki ders kitabı yayımlanmıştır.
Prof. Dr. Ganire Paşayeva ve Doç. Dr. Faik Ekberli tarafından hazırlanan bu çalışmada Abdullah Şaik’ten, onun faaliyetleri, sanatı ve millî aydınlanmadaki rolünden bahsedilmiş ve çalışmanın devamında da fikir ve gönül dünyasının yansıması olan şiirlerine yer verilmiştir.
